تنظیمات


مطالعات امکان سنجی با کامفار

طرح یا پروژه، ایده یا پیشنهادى است که به صورت مجموعه اى از کارها و عملیات مطرح مى شود.درباره پروژه تعریفى به شرح ذیل مى توان عنوان نمود: پروژه، متشکل از فعالیتهاى منطقى و مرتبط به یکدیگر است که زیر نظر یک مدیریت و ارگان اجرائى مشخص، براى تأمین هدف یا هدفهایى مشخص، در چارچوب برنامه زمانى و بودجه از پیش تعیین شده اى اجرا مى گردد.

 به طور کلى، هدفهاى اصلى پروژه ها، کیفیتها یا کمیتهایى هستند که اگر هم به طور مستقیم قابل سنجش و اندازه گیرى نباشند، مقدار یا کیفیت و چگونگى آنها، هم قبل و هم بعد از اجراى طرح یا پروژه، از طریق سنجش و اندازه گیرى متغیرها، پدیده ها و شاخص ها، به طور غیر مستقیم قابل اندازه گیرى است.

بسیاری از حوادث و رویدادهای آینده قابل پیش بینی و انقیاد هستند. دخالت انسان در این روند موجبات تغییر و تحولات مطلوب را ایجاد خواهد کرد. اما در اغلب موارد اشتغال به زمان حال و تلاش در جهت رفع مشکلات موجود، مانع از آن میشود که مدیران و تصمیم گیرندگان به آینده بیاندیشند.

 باید توجه داشت که حضور عاملانه در روند تحولات آینده، کاهش تهدیدات و افزایش فرصت ها و گزینه ها، نیازمند رویکردی آینده پژوهانه است که امکان کنش گری در رخدادهای آینده را فراهم میسازد.

طرح توجیهی عبارتست از گزارشی که توجیه پذیری یک طرح را از جنبه های مختلف تحقیقات بازار، فنی، مالی و اقتصادی مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد. مقصود از طرح هر پروژه صنعتی و یا خدماتی می باشد که پس از اجرا در نهایت منجر به ارائه یک محصول و یا خدمت به مصرف کنندگان میانی و یا نهایی می گردد.

 یک طرح ممکن است شامل احداث یک کارخانه تولیدی و یا افزایش یک خط تولید به خطوط تولید یک کارخانه موجود و یا تأسیس یک شرکت خدماتی رفاهی باشد. براین اساس می توان جهت تحلیل و بررسی هر تصمیم سرمایه گذاری یک گزارش توجیهی آماده نمود.

نگارش طرح توجیهی یک طرح کسب و کار خوب باید مانند یک داستان، گویا و واضح باشد و باید اهداف کسب و کار را به صورت موجز و کامل بیان کرده و راه رسیدن به آنها را نیز مشخص نماید. به گونه ای که سرمایه گذاران دقیقاً مفهوم را متوجه شده و خودشان نیز راغب به خواندن و درک دیگر بخش ها گردند.

 طرح توجیهی در واقع سندی آماده ارایه به بانک می باشد که در آن نحوه برآورد سود و زیان و سرمایه ثابت، سرمایه در گردش و نقطه سر به سر، بازدهی سرمایه، دوره برگشت سرمایه و … بیان خواهد شد. ایجاد یک طرح توجیهی موجه وقابل قبول نیازمند نگاه به آینده می باشد و بدون تحقیق در آینده محقق شدن طرح بعید به نظر خواهد رسید.

جهان معاصر عرصه تحولات شگرف و پویایی شتابنده است تغییرات چنان غافلگیر کننده و برق آسا از راه می رسند که کوچکترین کم توجهی به آن می تواند به بهای گزاف غافلگیری راهبردی در تمام عرصه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی فرهنگی تمام شود. در این محیط سرشار از تغییر و بی ثباتی و آکنده از عدم قطعیت ها، تنها رویکرد و سیاستی که احتمال کسب موفقیتهای بیشتری دارد تلاش برای معماری آینده است اگرچه این تلاش همواره با خطرپذیری فراوان قرین بوده است اما به هر حال پذیرش این مخاطره به مراتب عاقلانه تر از نظاره گر بودن تحولات آینده است.

طرح توجیهی چیست؟

مطالعات امکان سنجی (طرح توجیهی) یا Feasibility Study، شامل نمای کلی پروژه یا فعالیت اقتصادی و کسب و کاری است که قصد راه اندازی آن را دارند.

پیش از شروع هر فعالیتی، در نظر گرفتن عوامل و شرایط موجود و بررسی آنها در موفقیت و پپش برد کسب و کار نقش اساسی ایفا می کند، چرا که هر فعالیتی که بدون تدبیر و برنامه ریزی آغاز شود، محکوم به شکست خواهد بود. طرح توجیهی زوایای سرمایه گذاری از قبیل میزان سرمایه گذاری، وضعیت بازار و وضعیت موجود یک طرح را برای سرمایه گذار روشن می کند تا سرمایه گذار بتواند تصمیم گیری راحت و درستی از مسیر انتخابیش داشته باشد.

بطور معمول یک گزارش توجیهی از بخش های مختلف زیر تشکیل یافته است.

۱- تحقیقات بازار: جنبه های مختلف بازار محصولات و یا خدمات پیش بینی شده برای طرح از جمله عرضه، تقاضا، مصرف، بازار هدف و سایر موارد را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد.

۲- توجیه پذیری فنی: در این بخش ابعاد مختلف فنی طرح از جمله دانش فنی مورد استفاده، ظرفیت، محل اجرا، ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز و ساختار اجرائی آن را مورد مطالعه قرار می دهد.

۳- تجزیه و تحلیل مالی: در این بخش شاخص های مختلف مالی و سودآوری طرح با استفاده از اطلاعات بخش های قبلی گزارش و براساس اصول و استانداردهای اقتصاد مهندسی بدست آمده و مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و براساس آن شاخص ها در خصوص اجرا و یا عدم اجرای طرح تصمیم گیری می شود.

نخستین مرحله از فرایند بررسی توجیه پذیری هر طرحی مربوط به تحقیقات بازار آن می باشد. هر طرحی با توجه به ماهیت آن دارای محصولات یا خدمات گوناگونی می باشد که هدف از اجرای آن طرح، ارائه محصول به بازار مصرف است. براین اساس پس از شناسایی بازارهای مصرف محصول و تعیین بازار هدف مورد نظر بایستی به بررسی همه جانبه این بازار اهتمام ورزید.

 مهم ترین مواردی که در مطالعات بازار ارائه می گردد شامل تعیین آمار مربوط به میزان تولید، واردات، صادرات و مصرف محصول مورد نظر در طی سالهای مختلف در کشور و همچنین پیش بینی این موارد در طی سالهای آتی می باشد.

تقاضای موثر، معرف حجم کل یک کالای خاص است که با قیمت مشخصی در بازار خاصی در دوره ی معینی خریداری می گردد پیش بینی تقاضا به عنوان یکی از مهمترین ارکان مطالعه بازار می باشد . بطوریکه با استناد به پیش بینی های انجام شده، تحلیل وضعیت آینده صنعت مورد بررسی، انجام می شود. روش های مختلفی برای پیش بینی تقاضا در سالهای آتی وجود دارد که انتخاب روش مورد نظر متأثر از نوع محصول به لحاظ مصرفی، واسطه ای، سرمایه ای بودن وهمچنین آمار و اطلاعات می باشد.

ارزیابى بازار، یک کار مقدماتى در انجام مطالعات یک طرح است که در آن دو سئوال زیر مطرح مى گردد:

۱- نیاز بازار به محصول یا خدمات مورد نظر چقدر خواهد بود؟
۲- سهم بازار براى محصول یا خدمات طرح مورد نظر چقدر خواهد بود؟

جواب به دو سئوال بالا نیاز دارد به مطالعه بازار و بکارگیرى روشهاى پیش بینى اطلاعات مورد نیاز در این مقوله عبارتند از:

 روند مصرف گذشته و سطح مصرف فعلى
 وضعیت عرضه در گذشته و حال
 امکانات و محدودیتهاى تولید
 وضعیت واردات و صادرات
 وضعیت رقابت

ساختار هزینه
 ثبات تقاضا
 رفتار مصرف کننده، مقاصد، انگیزش ها، وضعیت، ترجیحات و نیازهاى او
 کانالهاى توزیع و سیاستهاى بازاریابى موجود
 محدودیتهاى قانونى، فنى و ادارى

توجیه پذیری فنی طرح توجیهی

توجیه پذیری طرح از لحاظ امکان اجرای آن در بخش توجیه پذیری فنی گزارش توجیهی مورد بررسی قرار می گیرد. در هنگام بررسی وتنظیم یک طرح، ارزیابى فنى و مطالعه جنبه هاى مهندسى آن بایستى صورت پذیرد.

بررسى هاى فنى مشخص مى کند که آیا پیش نیازهاى لازم براى انجام موفق طرح، مد نظر قرار گرفته و آیا انتخاب هاى منطقى و مناسب در مورد مکان، مقیاس، فرآیند وغیره انجام شده است یا خیر. در این بخش بررسی های اولیه ای که در خصوص نحوه اجرای طرح تحت عنوان فاز یک طراحی انجام گرفته ارائه می گردد.

طراحی فازی که دارای اطلاعات کلی می باشد و حاوی اطلاعات بسیار ریز همانند آنچه در فاز دو طراحی است، نمی باشد. این اطلاعات شامل مشخصات زمین محل اجرای طرح، دانش فنی پروژه، ظرفیت، نحوه اجرای عملیات ساختمانی، محوطه سازی و راه سازی، ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز تولیدی، تأسیسات و سایر مواردی است که تحت عنوان هزینه های ثابت سرمایه گذاری مدنظر قرار گرفته است.

کلیه اطلاعات فنی اجرای طرح در مراحل احداث و بهره برداری در این بخش از گزارش توجیهی ارایه می گردد. در این بخش اطلاعات مربوط به هزینه های سرمایه گذاری که شامل هزینه های ثابت سرمایه گذاری، هزینه های قبل از بهره برداری و سرمایه در گردش می باشد بایستی همراه با مستندات قابل ارائه در بانک و سایر نهادهای مربوط ارائه و بررسی گردد.

 همچنین محاسبات مربوط به هزینه های سالیانه تولید که شامل هزینه های تأمین مواد اولیه، سوخت، پرسنلی، استهلاک، هزینه های تأمین مالی، هزینه های اداری و خدماتی و غیره می باشد نیز در این بخش ارائه خواهد گردد. در این بخش زمان بندی و نحو ه اجرای طرح بصورت کلی و مرحله به مرحله تشریح می گردد. نتایج مذاکرات با سایر شرکت هایی که بعنوان تأمین کننده تجهیزات و پیمانکار ساخت و بهره برداری بخش های مختلف طرح می باشند با مستندات مربوط در این بخش ارائه می گردد.

هدف نهایی از اجرای هر طرحی کسب درآمد و سود از محل فروش محصول و یا ارائه خدمات می باشد. اما سئوال بسیار مهم این است که دستیابی به چه مقدار سود به صرفه است و در صورت دست یابی به چه مقدار درآمدی، سهامدار از سرمایه گذاری خویش منفعت لازم را کسب نموده است.

 هدف نهایی از اجرای هر طرحی کسب درآمد و سود از محل فروش محصول و یا ارائه خدمات می باشد. اما سئوال بسیار مهم این است که دستیابی به چه مقدار سود به صرفه است و در صورت دست یابی به چه مقدار درآمدی، سهامدار از سرمایه گذاری خویش منفعت لازم را کسب نموده است.

هدف از تجزیه و تحلیل مالی طرح در گزارشات توجیهی، دست یابی به شاخص های مالی و اقتصادی جهت حصول تصمیم مقتضی است.

خوراک لازم بمنظور محاسبه شاخص های مالی و اقتصادی هزینه های سرمایه گذاری و هزینه های تولید می باشد که در بخش مطالعات فنی گزارش پیش بینی و ارائه گر دیده است. در این بخش از گزارش با استفاده از هزینه های سرمایه گذاری، هزینه های تولید، درآمد سالیانه پیش بینی شده برای طرح و سایر مبانی و مفروضات مورد نیاز جهت انجام محاسبات، صورت حساب سود یا زیان، صورت گردش وجوه نقد، ترازنامه پیش بینی شده و سایر جداول مالی و اقتصادی که جهت محاسبه شاخص ها مورد استفاده قرار می گیرد تهیه و تنظیم می گردد.

پس از تشکیل جداول مالی و اقتصادی، شاخص های مهم تأثیر گذار در تصمیم گیری جهت اجرا و یا عدم اجرای طرح با استفاده از فرمول های مربوط محاسبه و به منظور اتخاذ تصمیم مناسب ارائه می گردد. در این زمینه لازم به ذکر است که اهداف و شاخص های تعریف شده در تحلیل های مالی و اقتصادی با یکدیگر متفاوت می باشد.

تحلیل مالی و تحلیل اقتصادی دو راه اصلی برای آزمون مطلوبیت یک طرح هستند. ابزارهای بکار گرفته شده برای انجام این دو آزمون متفاوت نیستند، اما رویکرد و نگرش آنها تفاوت اساسی دارد. ارزیابی مالی با جریانهای هزینه و فایده از دیدگاه یک سرمایه گذار و ارزیابی اقتصادی با جریانهای هزینه و فایده اجتماعی سروکار دارند. در نتیجه تحلیل ها یا آزمونهای اقتصادی نسبت به مالی از دیدگاه وسیع تری هزینه ها و فایده ها را لحاظ می کنند.

یک بنگاه یا فرد به هنگام سرمایه گذاری به منفعت مالی و ثبات منفعت توجه دارد، در حالیکه جامعه یا دولت به هدف های گسترده تری نظیر افزایش درآمد ملی، اشتغال زایی، ریشه کنی فقر و فایده های معطوف به یک جامعه به طور کلی می اندیشد. در نتیجه هدف های دو آزمون متفاوت است. لذا چنانچه هدف ارزیابی میزان منفعت طرح برای جامعه و از دیدگاه ملی باشد (مانند طرح های ملی)، ارزیابی اقتصادی به کار می آید.

مطالعات قانونی

در این قسمت از مطالعات امکان سنجی، تعیین می شود که آیا سیستم پیشنهادی با الزامات قانونی تناقضی دارد یا خیر.

مطالعات عملیاتی

در این مورد تمرکز پژوهشگران بر این است که طرح پیشنهاد شده چطور می تواند مسائل احتمالی در پیش رو را حل کند، از فرصت های شناسایی شده بهره گیرد و الزامات شناسایی شده جهت توسعه سیستم چه چیزهایی ممکن است باشد. همچنین در این قسمت مواردی همچون میزان مناسب جهت توسعه پروژه در سال های آتی، زمان بندی، تاریخ تحویل، فرهنگ، مسائل محیط زیستی و سیاست گذاری های آینده طرح مورد بررسی قرار می گیرد.

مطالعات زمان بندی

در بعضی موارد ممکن است زمان تکمیل پروژه بیش از حد طولانی شود، و عملا رسیدن به سود پیش بینی شده از ایجاد کسب و کار ممکن نباشد. جهت جلوگیری از این اتفاق، مطالعات زمان بندی انجام می شود که از این مطالعه اموارد زیر بررسی می شوند. تخمین مدت زمان توسعه سیستم، زمان لازم برای رسیدن به نقطه سر به سر، ترسیم نمودار پیشرفت پروژه بر حسب زمان.

تماس با مرکز محاسبات امکان سنجی امپا

بازدید کننده محترم،جهت دریافت اطلاعات تماس با مرکز محاسبات امکان سنجی پروژه های اقتصادی امپا، بر روی "تماس با امپا" کلیک بفرمائید.

تماس با امپا